KOAH’I TAKLİT EDEN BAŞKA HASTALIKLAR VAR MIDIR ?
Astım, KOAH ile sık karıştırılan ve bazen ayrımı zor yapılan hastalıktır. Astım genellikle çocukluk ve gençlik yaşlarında ortaya çıkar ve daha çok alerjik bünyeli kişilerin hastalığıdır. Astım bazen erişkinlik döneminde hatta ileri yaşta da ortaya çıkabilir. Ayrıca astımlı hastaların sigara içmesi veya KOAH için öngörülen diğer risk faktörlerine maruziyet durumunda astım ile KOAH arasında ayırıcı tanı yapmak bazen imkansız olabilir. Bu durum, astım ve KOAH’ın birlikte bulunması anlamına gelen astım-KOAH ortak hastalığı olarak isimlendirilir.
KOAH’ı taklit eden diğer hastalıkları kalp yetmezliği, nefes borularını tıkayan diğer akciğer hastalıkları, kalıcı akciğer damar tıkanıkları ve akciğer dokusunda harabiyeti ile seyreden hastalıklar olarak sıralayabiliriz.
TEDAVİ YOLLARI NELERDİR?
Tedavi 4 ana başlık altında toplanabilir:
İlaç tedavileri arasında çeşitli nefes açıcı ve iltihabı baskılayıcı ilaçlar yer alır. İlaçlar genellikle solunum yolu ile kullanılır.
İlaç dışı tedaviler uzun süreli oksijen tedavisi, solunum destekleyici cihazlar, endoskopik ve cerrahi olarak harap olmuş akciğer dokusunun hacmini azaltıcı işlemler, solunum rehabilitasyonu ve son çare olarak uygun hastalarda akciğer naklidir. Solunum kasları gücünün artırılması için mümkün olduğunca aktif bir yaşam sürülmesi, düzenli yürüyüş ve hafif egzersiz yapılması kuvvetle önerilir.
ALEVLENME NEDİR VE NASIL TEDAVİ EDİLİR? HASTALIĞIN SEYRİNİ NASIL ETKİLER? NASIL ÖNLENEBİLİR?
KOAH alevlenmesi, şikayetlerin artışı nedeniyle tedavide değişiklik ve artış gerektiren kötüleşme durumudur. Hafif alevlenmelerin tedavisinde sadece solunum yolu ile alınan bronş açıcı ilaçların dozunda ve sıklığında artış yapmak yeterli olur. Orta ve ağır alevlenmelerde ek olarak oksijen tedavisi, kortizon içeren ilaçlar ve antibiyotikler gerekli olabilir. Daha ağır alevlenmelerde ise hastaneye yatış gerekir ve bazen yoğun bakımda değişik seviyelerde solunum desteği uygulanır.
KOAH alevlenmeleri hastalığın seyrinde önemli bir yere sahiptir. Her alevlenme KOAH hastasındaki kalıcı solunum kaybı oranını arttırır, yaşam kalitesinde kötüleşmeye ve işgücü kaybına yol açar. Bu nedenle KOAH alevlenmelerinin önlenmesi KOAH tedavisinin en önemli hedeflerinden birisini oluşturur. Risk faktörlerinin engellenmesi, doğru ve düzenli ilaç kullanımı, her türlü hava yolu tetikleyicilerden ve kirli hava ortamından kaçınma, grip ve zatürre aşıları ile KOAH alevlenmeleri önlenebilir.
BİR KOAH HASTASINI NELER BEKLİYOR?
KOAH’ın tanımı içinde önlenebilir ve tedavi edilebilir hastalık olduğu özellikle vurgulanmıştır. Bu vurgulamanın amacı; KOAH’a yol açan başta sigara olmak üzere her türlü zararlı gaz ve tozlara solunum yolu ile maruziyetin önlenmesi durumunda KOAH’ın hiç başlamadan önlenebileceğidir. Tedavi edilebilir olması durumu ise; solunum yolu ile alınan ilaçların düzenli kullanılması, fiziksel aktivitenin korunması, solunum rehabilitasyon programları, gerekli aşıların zamanında yaptırılması ve iyi beslenme ile bir çok KOAH hastasının normale yakın bir hayat sürebileceğini anlatmaktadır.
Tüm bu olumlu durumların gerçekleşmesinde hastalığın mümkün olduğunca erken teşhis edilerek gerekli önlemlerin alınması önemlidir. İleri hastalık durumlarında dahi uygun tedavi yöntemleri ile yaşam kalitesinde belirgin artış, semptomlarda azalma ve alevlenme oranlarında düşme hedeflerini yakalamak mümkündür. Bu önlemlerin yetersiz olduğu solunum yetmezlikli çok ileri dönemdeki hastalarda solunumu desteklemek için uzun süreli oksijen ve solunum destek cihazları kullanılır. Ayrıca gerekli olan hastalarda akciğerdeki harap olan alanları azaltıcı cerrahi veya endoskopik teknikler uygulanabilir.
Hafif ve orta düzeydeki KOAH hastalarının yaşam sürelerindeki kısalma minimaldir. Ancak solunum desteği cihazlarının kullanılmasının gerekli olduğu ileri ve çok ileri evredeki hastaların yaşam sürelerinde belirgin azalma vardır.
KOAH hastalığının seyri esnasında ölüme yol açan en önemli hadiseler başta kalp hastalıkları olmak üzere diğer ek hastalıkların kontrolden çıkması ve alevlenmelerdir. Ek hastalıkların ve alevlenmelerin etkin tedavileri ile ölüm oranlarında ciddi düşüler